Nuh As.’ın vefatından 19-20 asır sonra, yani milattan 15-16 asır evvel, Allah’ın varlığını unutup putlara tapan insanlar yeniden çoğalmaya başladılar. Devrin hükümdarları kendilerini Tanrı olarak gösteriyorlardı. Bağdat’ın kuzeyinde yeni kurulan Babil şehrinde nemrudlar soyu hüküm sürüyordu. İbrahim As.’ın doğumundan önce tahta çıkan nemrud, katı yürekli tacı ve tahtı çok seven, zevkine düşkün bir hükümdardı.

Nemrud birgün rüyasında Güneşten büyük bir yıldızın parladığını gördü. Rüyasını yorumlayan kahinler nemruda; bir erkek çocuk dünyaya geleceğini ve onu tahtından düşüreceğini bildirdiler. Bunun üzerine nemrud bütün hamile kadınları ve doğan erkek çocukları öldürttü. Şehrin bütün erkeklerini de şehir dışına çıkarttı. Fakat Hikmet-i İlahi gereği nemrudun baş putcusu Azer, gizlice ailesi Enmitla ile buluştu ve ailesi İbrahim As.’a hamile kaldı. Enmitla, çocuğunu gizlice doğurdu ve yine gizlice bir mağaraya götürerek orada yaşayan Dedan adında yaşlı bir keşişe emanet etti. İbrahim As.’ı büyüten ve himaye eden keşiş, O’na sahip olduğu ilimleri de tahsil ettirdi. İbrahim As. Büyüyüp mağaradan çıktığı zaman, önce yıldız sonra ay ve daha sonra da güneşi görerek bunları Rabbi olarak düşündü. Fakat bunların hepsi batınca, ben batan şeyleri sevmem diyerek gönlünü yerleri ve gökleri yaratan ilahiyeye çevirdi. (En’am,75-79)

Daha sonra Hz. İbrahim annesi ve babasıyla Ur şehrine yerleşti. 30 yaşına geldiğinde peygamberlikle görevlendirildi. Amcasının oğlu Lut As.’da başlayarak babası, annesi ve bütün kavmini vahdaniyete davet etmeye başladı. Ancak kendisine inanlar oldukça azınlıktaydı. İbrahim As. Kavmine, taptıkları ğutların onlara hiçbir fayda vermeyeceğini ispatlamak için fırsat gözlemeye başladı. (Bakara,124 En’am,74 Zuhruf,26-27 A’la,16-19 Şuara,71-104 En’am,80-83 Ankebut,25-26)

Nihayet panayır günü herkes panayıra gidince, gizlice mabede girip bütün putları bir balta ile parçaladı. Yalnız en büyüğünü bıraktı ve baltayı da büyük putun boynuna astı. Halk oraya gelip olanları görünce İbrahim As.’ı sorguya çektiler. İbrahim As. onlara bu işi yapanın en büyük put olduğunu söyledi. Oradakiler onun böyle birşey yapmaya iktidarı olmadığını söyleyince İbrahim As. Onlara; -Bu kadarcık bir işi dahi yapamadığını bildiğiniz bir puttan ne medet bekliyorsunuz. Halbuki sizi ve sizin yaptıklarınızı (yani fiillerinizi) halk eden Allah’u Teala’dır. buyurdu. (Saffat,85-96 Enbiya,58-68)

İbrahim As.’a ve gösterdiği çeşitli delillere inanmayan halk O’nu nemrudun huzuruna getirdiler. İbrahim As. nemrudu da bir olan Allah’a iman etmeye davet etti. İbrahim As. nemruda benim Rab’bim hem diriltir, hem öldürür dediği vakit nemrud O’na ben de diriltir ve öldürürüm dedi. Hemen iki köle getirtip birini öldürttü birini de serbest bırakıp azad ederek dirilttiğini iddia etti. İbrahim As. da Allah güneşi doğudan çıkartıyor sen de onu batıdan çıkart deyince nemrud şaşırdı ve dili tutuldu. (Bakara,258) İbrahim As. ile başedemeyeceğini anlayan nemrud O’nu zindana attırdı ve ateşte yakılmasını emretti. Yüksek bir bina inşa ederek içini odun doldurup ateşe verdiler. İbrahim As.’ı da bir mancınığa koydular. Bu sırada meleklerin bir kısmı yağmurla ateşi söndürelim, bir kısmı da rüzgarla ateşi dağıtalım diye geldilerse de Hz. İbrahim hiçbirine iltifat etmedi. (Saffat,97-99) Sonra Cebrail As. Gelip; -Ya İbrahim ne istersen iste deyince İbrahim As. –Senden birşey istemem. Dedi. Cebrail As. –Allah’tan iste deyince İbrahim As. –Allah beni görüyor, ben daha ne isteyeyim dedi. Bunun üzerine Allah-u Teala ateşe; -Ey ateş İbrahim’e karşı serin ve zararsız ol buyurdu. (Enbiya,69 Envar’ül Aşıkın,Sayfa 70-71) böylece İbrahim As. ateşten kurtularak selamate erdi.

Bu mucize ile halkın önünde küçük düşen nemrud İbrahim As.’ın Allah’ından kurtulmak için Babil kulesini yaptırdı. Kuleye çıkarak Allah’ı vurmak için ok attı. Allah-u Teala nemrudun kulesini yerle bir etti. Halk korkudan birbirini anlamaz oldu. Bütün lisanlar o anda değişti. Her biri ayrı lisan konuşuyordu. Sonra Cenab-ı Hakk bunlara sinekleri musallat etti. (Al-i İmran,70)

Cenab-ı Hakk’ın emriyle İbrahim As. Ve Lut As. Kendilerine inananlarla birlikte orayı terk ederek, kendilerine vaad olunan yere doğru göç etmeye başladılar. (Ankebut,26) İbrahim As. o sıralar Sara validemizle evliydi.Uzun seneler çocukları olmadı.Bu arada yolları Mısır diyarına vardı.Sara'nın güzelliğini duyan Mısır Firavunu,onu kendisiyle eş olmayı teklif etmek için sarayına davet etti.Sara teklifini kabul etmeyince Firavun bu iffetli kadına Hacer isminde bir cariye hediye ederek onu geri gönderdi.İbrahim As.ve kavmi buradanda göçerek Şam'a doğru yollarına devam ettiler.Bu arada İbrahim As.'a bir çocuk veremediği için çok üzülen Sara cariyesi Hacer'i İbrahim As.'a nikahladı.Bir müddet sonra melekler İbrahim As.'a bir oğul müjdelediler.(Hicr,52-56)

İbrahim As. kavmi ile birlikte Şam yöresine yerleşti. Burada Hacer validemizden İsmail As. dünyaya geldi. Bir müddet sonra da çeşitli vesilelerle Hacer ile Sara'nın arası açıldı, artık bir arada geçinemez oldular. İbrahim As. Hacer ile İsmail As.'ı Hacer'in erkek kardeşi Halas'ın yanına yerleştirdi. Sonra da İsmail As.ile birlikte Kabe'yi inşa ettiler. Cebrail As. da Hacer-ül Esved taşını getirdi ve Hac farizası için bütün iman edenleri tavafa davet etti. Onlar da Lebbeyk Allahümme (Ey Rabbimiz hulus ve iman ile davetini kabul ediyoruz.) diyerek bu davete uydular.

İbrahim As.'ın dininin temel unsurları şunlardır:

1-Mimber yapmak
2-Misvak kullanmak
3-Yıkanmak
4-Bedende muvcut kılları kesmek
5-Sünnet olmak
6-Tırnak kesmek
7-Mimberde hutbe okumak
8-Temiz giyinmek

Lut As.'ın kavmi helak olunacağı zaman İbrahim As.'a iki melek gelip, kendilerinin Lut As.kavmi için vazifeli olduklarını söyledikten sonra Sara'nın bir oğlu olacağını ve adının İshak olduğunu müjdelediler. Sara bu haberi duyunca güldü. Ben bunca yaşlanmışken nasıl bir oğlum olur deyince Cebrail As. Allah için bu zor bir iş değildir dedi. (Hud,69-73)

İbrahim As.'ın bundan sonraki yaşamı, İsmail As. ve İshak As. bahsinde zikredilecektir.

Birçok İslam alimleri İbrahim As.'a 10 suhufluk bir şeriat gönderildiği hakkında görüş birliğine varmışlardır.