Bütün kötülüklerden uzaklaşmayan ve ahlak güzelliği elde edemeyenler de ikilikten birliğe vuslat olan hakikat orucunu tutamazlar. Arz ettiğimiz üzere hakikatte oruç ‘uruc’ etmektir. Yani ikilikten birliğe yükselmektir.

Kişinin kendi varlığı ayrı, Hakk’ın varlığı ayrı iken cehaletinden ve şirkinden kurtularak, kendi varlığının olmadığını ve varlık sahibinin Cenab-ı Hak olduğunu şuhud etmesi ve yaşamına geçirmesi onun orucudur. Bir salikin, zerreden kürreye kadar her neye bakarsa baksın Cenab-ı Hak’tan gayri bir tecelli görmemesi, onun ikilikten birliğe vuslatı demektir. Bütün ihtilaf ve kötülükler ikilikten doğar.

Hz. İsa (as.) "İkiliğe çıkmak orucu bozar." diye buyurmuşlardır. Yani, kişi kendisini Hak’tan ayrı bir varlık sahibi olarak görüyorsa bu ikiliğe çıkma olacağından orucu bozulur demektir.
Bedensel olan şeriat orucunu ve ahlak güzelliği olan tarikat orucunu tutanlar; ikilikten birliğe yükselme orucu olan hakikat orucunu ancak o zaman tutabilirler. Yoksa, şeriat ve tarikat orucu olmadan hakikat orucu tutulamaz.

Marifet orucu ise; bu üç mertebede tutulan oruçların idrakini, gönlünde yaşama halidir. Kişi kendisini tanıma noktasında, hangi mertebede bulunuyor ise onun orucu o seviyededir. Çünkü Cenab-ı Hakk’ın bu alemde iki tecellisi vardır: Biri vahdet diğeri kesret. Bir kişinin hakikat orucu tutabilmesi için kendi varlığını Hakk’ın varlığında yok ederek, fenafillah olup “Mutu kable ente mutu” sırrına ermesi gerekir. Kendi varlığı olmayan bir kişinin kötülük yapması, şirk ve gayriyet içinde bulunması düşünülemez.

Sonuç olarak; gelin kardeşlerim bu seviyede bir oruç tuttuğumuzu söylüyorsak gıybet dinlememeye özen gösterelim. Kötü görmemeye, kötü şeylerle dilimizi meşgul etmemeye, kötü şeyler düşünmemeye, gönlümüzü ve bütün sıfatlarımızı elimizden geldiğince Hak’la meşgul etmeye, zikir ve fikirle uğraşmaya gayret gösterelim. Unutmayalım ki zikrimiz ne ise fikrimiz de o olacaktır. Bir günümüzün kaç saatini Hak için, kaç saatini halk için harcadığımızı daima kendimize sorup muhasebemizi yapalım.

Rabbim, tuttuğumuz ve tutacağımız oruçları gerçek oruç tutanların orucu gibi kabul buyursun.

Rabbim cümlemizden razı ve hoşnut olsun.

Mustafa AYALTI
Altınoluk, 20 Ocak 2021