Allah (c.c.), Kur’an-ı Kerim Asr Suresi’nde “İnsanlar hüsrandadır!” diye buyuruyor. Ancak iman edip salih amel işleyenler müstesna.
Bizi hüsrandan ve azaptan kurtaracak olan salih amel nedir diye tefekkür edip araştırırsak başta yaptığımız ibadetler olmak üzere insanlara fayda veren her türlü hal ve hareketlerimize kadar birçok iyi ve güzel işi içine alan bir kapsama sahiptir.
Akait kitaplarında salih amel hakkında daha detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz. Asr suresinde zikredilen salih amel, imandan sonra gelen en makbul yaşam tarzıdır. Farz olan ibadetlerimizin haricinde, sadakayı cariye, komşularımızla iyi geçinme, onların zor işlerinde onlara yardımcı olma, güler yüzle selam alıp verme, iyi evlat yetiştirme, gücümüz yettiğince vakıflara ve fakirlere yardımda bulunma gibi davranışlarımızda birer salih ameldir.
Tasavvuf anlayışında salih amel: Kişinin bir işi (amel) yapabilmesi için onda evvela bir fiilin, bir kuvvetin olması gerekir. Allah (c.c.), Kur’an’da “Sizi ve amellerinizi (fiillerinizi) halk eden biziz!” diye buyuruyor. (bkz. Saffat, 96) Halk arasında “Lâ hav le vela kuvvete İlla Billah” diye söylenen kelâm-ı kibarın (Ehlullah sözü) Kur’an’daki hali ise “Lâ Kuvvete İllâ Billah”tır. (bkz. Kehf, 39) Yani güç ve kuvvet ancak Allah’ındır.
Bu ayetten de anlıyoruz ki amellerimizin salih olabilmesi için yaptığımız tüm işlerdeki güç ve kuvvetin Allah’a ait olduğunun bilincine varmak, O’nu kendimizden ayrı görmemektir.
Kişinin salih amel işleyebilmesi için evvela salih olması gerekir. İnsanları sevmesi, onlara menfaatsiz yaklaşması gerekir. Yani bu iş cesaret işi değil, gönüllülük işidir. Kişinin kendisini bu işlere vakfetmesi gerekir. Bu işte ancak ehlinden talim edilmekle olur. Ancak mürşit ile olur. Mürşit önce senin imanını kuvvetlendirecek, zikir ile senin kalbini gayrilerden arındıracak. Sonra da tevhidi şirkten, Hakk’ı batıldan, seni BEN anlayışından arındıracaktır.
Sen bunlarla meşgul olurken kendiliğinden insanlara ve doğaya karşı bakışın ve davranışların da değişecek. Her şeyin Hakk’ın varlığı ile var olduğunun şuhuduna ereceksin. Kurbi feraizden sonra, kurbi nevafillere (nafile ibadet) daha çok önem verip, her yaptığın işin salih amel olduğunun bilincine varacaksın.
Yani salih amel; Hakk’ı tavsiye edip anlatmak, Hakk’ın sevgisini yaymak, yaşamak ve yaşatmak, sabır ile bu işte sebat etmek, Hakk’ı halk içinde, Hak’la birlikte Hak’ça yaşamaktır.
Rabbim gayret edenlerimize kolaylıklar ihsan etsin.
Rabbim cümlemizin yar ve yareni olsun. Selam ve dua ile kalın.
Enver EFE
İstanbul, 07 Haziran 2021