Değerli dostlar! Allah (cc.) meleklerine “Ben yeryüzü için bir halife halk edeceğim, siz de ona secde edeceksiniz.” diye buyurduğu zaman melekler bu emre itaatle Âdem’e secde ettiler. Ezazil (şeytan) hariç! (bkz. Bakara, 30-34)
Allah (cc.) Hz. Âdem’i kendi suretinde halk edip ona esmalarını talim ettirdi, eşyanın hakikatini gösterdi ve onu peygamberlik ile müjdeledi.
Allah, Âdem’i kendi suretinde halk etti derken onu sıfat-ı subutiyesi ile müzeyyen kıldı, nur-u Muhammed’i ile şereflendirdi, ef’al-i ilahisi ile kendisini ondan zahir etti anlamındadır.
Allah’ın Kur’an’da kayıtlı olan doksan dokuz esması haricinde, kayıtlı olmayan esmaları da vardır. (Aslında bütün isimler Allah’ındır.) Bu isimlerden birisi de “FERT” esmasıdır ki Allah bu fert (zat-kişi) esmasıyla, özel kullarında kendi esma-ül hüsnasını sır etmiştir.
“Bilinmekliğimi murat ettim” diye buyurun Allah, Hz. Âdem’e bu hakikati talim ettirdikten sonra, bu ilmi insanlara öğretsin diye onu “VASİ” kılmıştır. Bundan dolayıdır ki Âdemlik vasfına erip arif olan insandan bunlar zahire çıkar.
İnsan letafetten kesafete çıkınca bu sıfat-ı subutiye zuhura gelir. Bu sıfatlarla Allah, kendisini bize nasıl tanıttı ise biz O’nu ancak öyle tanır, öyle yansıtırız. Cüz’ün kül’ü ihatası mümkün olmasa da o cüzde kül’ün bütün özellikleri vardır. Çünkü bu bir gerçektir ki “Derya damlada gizlidir.” Ehlullah bu durumu, damla deryadan haber verir diye buyururlar. Ama damla, o deryanın damlası olmalıdır.
Bu bilimsel olarak da ispatlanmıştır. DNA denilen test, vücuttan alınan bir damla kök hücre ile o kişinin geçmiş özelliklerini ve vücudun tüm detaylarını gösterebilir. Aynı bunun gibi damla deryanın damlası olursa, o deryanın özellikleri o damlada gizlidir.
Peki, kimdir bu damla ki onda deryanın bütün özellikleri olsun. İşte o damla ki “Mertebe-i Câmi olan Hz. İnsandır.” O Ahsen-el takvim üzere halk edilmiştir. (bkz. Tin, 3) Kâinatta böylesine donatılan insan, deryada damla gibidir; o, tüm deryaları kendinde barındıran kâinattır. İşte böylesi bir mazhar ancak deryanın sıfatını meydana getirir, çünkü O kendisidir. Çünkü Allah (cc.) “O’ndan görünen, işleyen biziz!” diye buyuruyor.
Bayezid-i Bistami Hz.leri: “Bu kara cübbemin altında Allah’tan başka bir şey yok!” derken bunu kastediyordu. Her insan bu sırra ulaşabilir. Ancak sınırların ötesine geçebilirse. Varlık kabuğunu kırabilirse. Gerçek manada hakikat mürşidini bulup, O’ndan talim edebilirse. (bkz. Errahman, 33)
Enver EFE
İstanbul, 01 Eylül 2021