Lügat manası, ‘’Birkaç şeyin bir araya getirilmesi’’ anlamında olan La ilahe İllallah’ı/Kelime-i Tevhid’i, kısa bir metraj içerisinde anlatmamızın mümkün olamayacağını siz değerli gönül dostu kardeşlerime hatırlatmak isterim. Hal böyle iken, imkanlarımızın el verebildiği ölçüde, Rabbimin himmetleriyle faydalı olabileceğine inandığım bazı tespitlerimi derleyip sizlerle paylaşma gayretinde olacağım, inşaallah.

Tehvid ilmini; Şeriat, Tarikat, Hakikat ve Marifet başlıkları altında arz etmemiz mümkün olabilecektir.

İLMİ ŞERİAT’A GÖRE TEHVİD:

Şeriat-ı ahkam üzere olan kimseler; Kur’an-ı Kerim’in bir çok ayetlerinde “Lailahe illallah/Allahtan başka ilah yoktur” Kelime-i Tehvid-i, cümle alemleri ve herşeyi yaratan Allah “Bir”dir, onun eşi ve benzeri yoktur, Allah bu alemde eserleriyle mevcuttur, eserleri görünür fakat kendisi görünmez. Her bir yaratılmıştan münezzeh olan Allah, ötelerin ötesi gibi tanımlamalarla mevhumdur. Yani ‘bilinmeyen ve görünmeyendir’ anlayış ve zannından hasıl olan imanla bilinir. Şeriat ehillerinin en uleması, ‘Allah bu alemde sıfatları, isimleri ve fiilleri ile zuhur eder. Fakat zatı mevcut olmayıp mevhumdur’ anlayışında olup, bu anlayış ve zan ile Allah’a iman ederek “Lailahe illallah’ı” şeriat anlayışı ile dili ile ikrar  eder.  (Mevhum: Gerçekte olmayıp varsanılan, var diye düşünülen,  anlamındadır.)

İlm-i şeriata göre, şeriat ehli; Cenab-ı Hakk’ı ve Muhammed Mustafa (sav.) Efendimizi, bu imtihan aleminde asla görmezler. Ancak alem-i ahirette amel cennetindeki müminler tarafından görülebilir. Bu itibarla Şeriat Ehli kimseler, “Lailahe illallah Muhammeden Resulullah/ Allah’tan başka ilah yoktur. Muhammed, Allah’ın elçisidir” idraki ile Kelime-i tehvidi sadece dili ile ikrar ederler.

İLM-İ TARİKAT’A GÖRE TEHVİD:

Tehvid’in tarikattaki anlamı; ‘’La İlahe İllallah’’ Evren dediğimiz bu kainatta Allah'tan başka yoktur, anlamındadır.

Tehvidi, ilm-i tarikata göre arz etmemiz gerekirse; tarikat ehli olan kimselerin, “Lailahe illallah/Allah’tan başka ilah yoktur” dediğindeki imanı, Allah bu alemde görülebilir anlayışıdır. Ehli tarikat, gönlündeki zikri daim ile Allah’ın muhabbetine mazhar olup, Hakk’ın Cemaline ulaşarak, O’nu bu alemde müşahade eder. İşte bu gaye için yaşayan kimseler ehl-i tarikat yolcularıdır.  

İlm-i Tarikat’a göre “Muhammeden resulullah/Muhammed Allah’ın elçisidir” inancı; Resulullah Efendimiz beden vücuduyla bu alemden geçmesine rağmen, Ruh-u Muhammed‘in zuhuru ile, fani alemde zamanın Mürşid-i Kamili olan mürşidlerin irşadı ile açığa çıkan anlayış ve irfaniyetidir. Bu itibarla, “İlmi Tarikat” anlayışında “Lailahe illallah Muhammeden resulullah” tevhidi ile Cenab-ı Hakk’ın bu alemde mevcut olup görülebilirliğinde şerk ve şüphe yoktur. Resulullah (Sav.) Efendimiz ise Mürşid-i Kamilimizin nezdinde, zahirdir. Çünkü Varis-i Nebi’dir.

Yazının devamı için tıklayınız

Mustafa AYALTI
İstanbul, 01 Şubat 2017